به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از شبکه تلویزیونی رویترز؛ رئیس جمهور ترکیه در آستانه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل و سفر به نیویورک، در گفتگوی اختصاصی با شماری از خبرنگاران، از بدعهدی های آمریکا و اروپا در قبال وعده هایی که به این کشور درباره فروش تسلیحات یا کمک به آوارگان سوری داده بودند انتقاد کرد. رجب طیب اردوغان درباره دیدارش با ترامپ و جلوگیری رئیس جمهور آمریکا از اعمال برخی تحریم ها علیه کشورش در خصوص بانک هالک و نیز خرید اس-400 روسی گفت: پیش از همه باید بگویم وضعیت نشست سازمان ملل در سال جاری، متفاوت از سال های گذشته خواهد بود؛ در سال جاری، بین آمریکا و ترکیه بر سر خرید اس چهارصد روسی، مسائلی پدید آمده است. همچنین اقدام ترکیه و روسیه در خصوص اس چهارصد نیز گذشته ای دارد و اینگونه نیست که به صورت آنی رخ داده باشد. این مساله در زمان ریاست جمهوری اوباما شروع شد. وی افزود: در آن زمان ما در خواست خرید برخی سامانه های دفاعی از آمریکا را مطرح کردیم و در آن زمان، آمریکا اعلام کرد کنگره چنین اجازه ای نمی دهد. در زمان ریاست جمهوری ترامپ نیز چنین موضوعی را مطرح کردیم و ترامپ نیز نارضایتی خود را در این خصوص اعلام کرد. همین امر باعث شد ترکیه راهی جز خرید اس چهارصد از روسیه نداشته باشد. در این رابطه نیز روسیه رویکردی خوب در قبال ما انتخاب کرد؛ خواه در خصوص تولید داخلی آن، خواه تامین مالی باشد، خواه مساله زمان بندی باشد، همه این ها باعث شد روندی که شروع شده بود، سرعت بگیرد.
اردوغان ادامه داد: با همه اینها، ما مجبور بودیم برای تامین صلح در کشورمان این گام ها را برداریم. می دانید که این سامانه، سامانه تهاجمی نیست، سامانه ای دفاعی است و ما نیز به چنین سامانه ای احتیاج داریم. به عنوان یکی از اعضای ناتو، از هم پیمانان خود چنین درخواستی را مطرح کردیم، البته از میان متحدان در این باره برخی اعضا به ما کمک کردند، ولی مدت زمانی بعد، آن ها سامانه های خود را خارج کردند. بعد از اینکه گام های مرتبط با اس چهارصد را برداشتیم و این امر کمی باعث آسودگی ما می شود، زیرا در نهایت تا ماه آوریل، این سامانه نصب خواهد شد. از سوی دیگر، در میان صنایع دفاعی خودمان، گام های مهمی نیز برمی داریم. در کنار این سامانه ها، تدابیر لازم برای حفاظت از جبهه ها را صورت داده ایم. این را ساده بگویم که مساله تعارض و درگیری این سامانه با اف سی و پنج ها اصلا مطرح نیست. ما بررسی های لازم در این خصوص را انجام داده ایم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر اگر مساله پرداخت مطرح باشد، ما پرداخت خود شامل بر یک میلیارد و سیصد و پنجاه میلیون دلار را برای طرح مربوط به اف سی و پنج صورت داده ایم. ما یکی از حامیان و استفاده کنندگان اف سی و پنج به شمار می آییم. در سفر آتی خود به آمریکا، در این خصوص نیز با ترامپ صحبت خواهیم کرد، ولی گمان دارم کشوری مانند آمریکا متحد خود یعنی ترکیه را بیش از این رنجیده خاطر نخواهد کرد.
اردوغان گفت: از زمان روی کار آمدن ترامپ، در تمام این مدت تعاملی که با همدیگر داشتیم تعاملی منطقی و شفاف بود و از این به بعد نیز بین شخص من و رئیس جمهور آمریکا، نوعی اعتماد متقابل وجود دارد. باور دارم که در دیدار آتی خود از آمریکا، این موضوع را به اثبات می رسانیم. حدود یک هفته پیش نیز گفتگویی تلفنی با وی داشتم که خود من این پیشنهاد را برای وی مطرح کردم که ما حاضر هستیم در کنار خرید اس چهارصد، از شما نیز به مقداری مشخص پاتریوت خرید کنیم، ولی باید شرایط خرید اس چهارصد را در خرید پاتریوت از شما نیز شاهد باشیم و قرار شد در دیدار خود از آمریکا، در خصوص این مساله نیز گفتگو کنیم. بدیهی است که در چنین سامانه هایی، وجود سامانه های جایگزین و متفاوت، سودمند خواهد بود.
وی درباره اینکه آیا ترکیه تمایل دارد در کنار اف 35 آمریکایی، از سوخو 35 و سوخو 57 از روسیه خریداری کند گفت: باید به صورت صریح این را بگویم که در مساله پاترویت وقتی به بن بست رسیدیم، توجه خود را صرف اس-400 روسی کردیم، در خصوص اف سی و پنج نیز باید بگویم در صورتی که به بن بست برسیم، به دنبال جایگزین هایی برای آن خواهیم بود. این مساله نیازی به بازگویی ندارد و آن ها نیز این را درک می کنند. البته که در فرانسه و کشور های دیگر نیز برخی جایگزین هایی وجود دارند، ولی اینکه بسته به وضعیت، تصمیم می گیریم. با ایتالیا و فرانسه درباره یوروسام مذاکره کردیم، ولی هنوز نتوانستیم گامی برداریم. از این رو، در هر جا که بتوانیم گام های سریعتری برداریم، طبیعی است که به دنبال آن خواهیم رفت. وقتی به عنوان عضو ناتو نتوانم از این پیمان حمایت لازم را به دست آورم، مجبور خواهم شد از جایی دیگر آن را تامین کنم. روسیه اعلام کرده است در خصوص صنایع دفاعی، در هر گام در کنار ترکیه خواهد بود. به هرحال تلاش ترکیه همواره بر این است که از شمار دشمنان خود بکاهد و بر شمار دوستان خود بیفزاید.
رئیس جمهور ترکیه درباره اوضاع ادلب و نشست آتی وی با روسای جمهوری ایران و روسیه گفت: روز دوشنبه در آنکارا در خصوص مساله ادلب نیز صحبت خواهیم کرد. در این نشست با روسای جمهور روسیه و ایران، گفتگو هایی دو جانبه و همچنین سه جانبه خواهیم داشت. در نشست خبری نیز در خصوص توافقاتی که به دست آمده است، صحبت می کنیم. انتظاری که در این میان می رود، آتش بسی موقت نیست؛ در ابتدای کار درگیری ها باید پایان بگیرند، دوم اینکه آرامش و صلح در این منطقه تامین شود و در گام سوم، گروه های تروریستی به شکلی جدی تحت کنترل در بیایند. تا کنون صد ها هزار جان خود را از دست داده اند.
وی ادامه داد: در حال حاضر حرکت آوارگان ادامه دارد و تلاش ما به عنوان ترکیه، کمک به مردم ادلب در هر شکل ممکن است. همه این کمک ها را ترکیه می کند و کمکی از غرب نمی شود. ما مجبور هستیم این کمک ها را ادامه بدهیم؛ در حال حاضر ترکیه سه میلیون و ششصد هزار آواره را در خاک خود پذیراست و دیگر قادر نیست میلیون ها آواره دیگری که از ادلب به سوی خاک ما حرکت می کنند، قبول کند. ما توان اداره این مساله را نداریم. برخی صحبت ها هست که ممکن است دوستان غربی را ناراحت کند، ولی مساله این است که گفته ام اگر لازم باشد ما مجبور به باز کردن مرز های خود خواهیم بود، علت نیز این است که آن ها هیچ کمکی در این خصوص به ما نمی کنند.
رئیس جمهور ترکیه گفت: ما تا کنون چهل میلیارد دلار هزینه کرده ایم و متاسفانه هنوز اتحادیه اروپا مبلغی را که به عنوان کمک به این آوارگان وعده کرده بود، به جا نیاورده است. دیگر برای ما مقدور نیست در برابر اتحادیه اروپا که وعده کمک خود را به جا نیاورده است ساکت بمانیم، این رقم وعده شده نیز چیزی حدود سه میلیارد یورو است. به تازگی دیدار هایی با مرکل و مکرون داشته ام و این دیدار ها در نیویورک نیز تکرار خواهند شد. همچنین در پایان اکتبر با حضور ترکیه، آلمان، فرانسه و روسیه نشستی چهارجانبه می خواهیم برگزار کنیم که در واقع به شکلی، ادامه نشست استانبول خواهد بود تا این مساله را مدیریت کنیم. درخواست من نیز این است که به صورت خاص، آلمان و فرانسه که در ائتلاف نیز حضور دارند، گام هایی متفاوت بردارند.
اردوغان درباره ضرب الاجل ترکیه در رابطه با حضور برخی از گروه ها در سوریه گفت: باید این را بدانیم که PYD و YPG، شاخه های پ.ک.ک هستند؛ تمام غربی ها باید این را قبول کنند. ما این را به خوبی می دانیم، ولی غرب نمی داند و در نهایت هم نتوانستیم این موضوع را به غرب بقبولانیم. با همه اسناد و تصاویر و مدارکی که ارائه کردیم، هنوز قبول نکرده اند و می گویند این دو ارتباطی به هم ندارند. با همه اینها، کسانی که حرف های ما را قبول ندارند، بر اساس آنچه که این گروه های تروریستی می گویند حرکت و اقدام می کنند. با اقدام براساس خواست این گروه های تروریستی، طبیعی است که دچار اشتباه می شوند، آن هم در کنار مرز های ما؛ ده ها هزار سلاح و مهمات تا کنون به وسیله آمریکایی ها به این گروه ها رسیده است. شما چگونه متحدانی هستید که ده ها هزار نوع سلاح و مهمات را در کنار مرز های ما، در اختیار گروه هایی قرار می دهید که ما آن ها را تروریستی می دانیم.
وی تصریح کرد: چگونه متحدانی در ناتو هستیم که سلاح هایی که ما حتی پول آن را پرداخت می کنیم، به ما نمی دهید، ولی به این گروه های تروریستی به صورت رایگان می دهید. درک این مساله ممکن نیست، آلمان و فرانسه هم این را درک نمی کنند. ادامه این روند باعث می شود صبر ترکیه به سر آید و زمانی صبر ترکیه به سر آید، طبیعی است باید راهی برای این موضوع بیابیم. در زمان اوباما وعده خروج نیرو های آمریکایی داده شد,، ولی این وعده در نهایت، عملی نشد. در زمان ترامپ هم، رئیس جمهور آمریکا وعده خروج نیرو های خود از سوریه را داد، ولی این وعده باز هم اجرایی نشد. اردوغان افزود: در نشست گروه بیست نیز تیلرسون، وزیر وقت خارجه آمریکا باز وعده خروج از سوریه را داده بود که باز اجرایی نشد. نود درصد از ساکنان اصلی این مناطق را اعراب تشکیل می دهند، ولی صاحبان اصلی این خاک در حال حاضر نمی توانند به سرزمین خود بازگردند. مساله اینجاست که حتی موضوع کرد ها نیز در این مناطق مطرح نیست بلکه اعضای گروه های تروریستی هستند که حضور دارند و باید این حقیقت را دید.