به گزارش ایسنا، امروز 26 دی ماه سالروز سقوط سلطنتی است که شاهش در پی ادبار مردمش، فرار را بر قرار ترجیح داد، همانطور که تاریخ مصرف حکومت پدرِ قزاقش در سال 1320 به پایان رسید.
آگاهی و همراهی یا ناآگاهی و بی تفاوتی سرمایه اجتماعی تاثیر شگرفی در پیروزی و شکست سه کودتا در ایرانِ عصر پهلوی اول و دوم داشت. کودتای انگلیسی میرپنج رضاخان در سال 1299 شمسی برای سرنگونی سلسله قاجاریه و کودتای انگلیسی - آمریکایی محمدرضا شاه در 28 مرداد 1332 برای سرنگونی دولت قانونی دکتر مصدق موفقیت آمیز بودند اما کودتای دوم پهلوی پسر برای سر به نیست کردن نهضت انقلابی مردم به رهبری خمینی کبیر در سال 1357 با شکست روبرو شد.
بنیانگذار فرزانه انقلاب اسلامی فردای گریختن شاه از ایران، در پیامی گفتنند: «فرار محمدرضا پهلوی را که طلیعهء پیروزی ملت و سرلوحه سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال است به شما ملت فداکار تبریک عرض می کنم. شما ملت شجاع و ثابت قدم به ملتهای مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و استقامت می توان بر مشکلات هر چه باشد غلبه کرد، و به مقصد ـ هر چه دشوار باشد ـ رسید. گر چه این ستمگر با دست آغشته به خون جوانان ما و جیب انباشته از ذخایر ملت از دست ما گریخت ولی به خواست خداوند متعال بزودی به محاکمه کشیده خواهد شد و انتقام مستضعفین از او گرفته خواهد شد؛ لکن قطع دست ستمکار از ادامه ظلم، به دست ستمدیدگان، فوری است. او رفت و به همپیمان خود، اسرائیل ـ دشمن سرسخت اسلام و مسلمین ـ پیوست و جرایم و آشفتگی هایی را به جای گذاشت که ترمیم آن جز به تأیید خداوند متعال و همت همهء طبقات ملت و فداکاری اقشار کاردان و روشنفکر میسر نخواهد شد.»
عدم حمایت دولت وقت آمریکا از شاهِ وابسته پهلوی زمینه تاراج تاج گران قیمت شاه و ملکه به همراه لیست بلند بالایی از میلیونها دلار سپرده بانکی، دهها کیلو شمش طلا و صدها عدد جواهرات قیمتی در دی ماه 1357 توسط خاندان پهلوی و درباریانش را به وجود آورد.
بر اساس اسناد از طبقه بندی خارج شده وزارت خارجه ایالات متحده، شاه ایران هنگام ترک ایران در دی 1357 نزدیک به 50 میلیون دلار در بانک تهران، 18 میلیون دلار در بانک های نیویورک و حداقل 100 میلیون دلار در بانک های لندن ذخیره ارزی داشت.
یکی از وزرای دربار پهلوی، بعدها در خاطراتش نوشت: در آغاز عملیات خروج خاندان سلطنتی از کشور دستور برچسب و مُهر و موم کردن چمدان ها، بسته ها و صندوق های شاه که منقش به آرم دربار و سلطنتی بود، صادر شد. تاج شاهنشاهی با سه هزار و 380 قطعه الماس و 50 قطعه زمرد، 368 مروارید و با وزن دو کیلو و 80 گرم و از نظر قیمت غیرقابل تخمین و تاج ملکه با 1646 قطعه الماس در چمدان ها بسته بندی شد.
وی ادامه داد: فرح پهلوی دستور داد 384 عدد چمدان و صندوق بسته شود. یک تیم از افراد مورد تأیید و جمع آوری و بسته بندی همه گونه عتیقه، جواهرات و الماس های گرانبها، ساعت های تمام طلا و تاج و نیم تاج های تمام زمرد را بر عهده داشتند. این گنجینه از جواهرات و عتیقه جات در مکان های امن کاخ نیاوران نگهداری می شد.
روایت خبرگزاری آمریکایی از پایان محمدرضا شاه
خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس که از نزدیک شاهد رویداد خروج محمدرضا شاه از ایران بود در گزارشی مشروح به شرح ماجرا پرداخت که این گزارش تاریخی یک بار در دی ماه 1357 و بار دیگر با رفع اشکالات تایپی در نسخه اولیه، بازنشر داده شد.
آنچه در ادامه می خوانید گزارشی است که این خبرگزاری 42 سال قبل در چنین روزی درباره خروج شاه از ایران منتشر کرد.
«محمدرضا پهلوی - پادشاه ایران - با چشمانی اشکبار راهی سفری شد که شاید دیگر هیچگاه از آن بازنگردد. او تحت فشارهای سیاسی و مذهبی، بدون اطلاع قبلی روز سه شنبه 26 دی 1357 تهران را به مقصد مصر ترک کرد. شاه ایران پیش از پرواز هواپیما گفت که برای معالجه به خارج می رود اما گمانه زنی های زیادی وجود دارد که او دیگر به ایران باز نخواهد گشت.
سفر پادشاه ایران انفجاری از شادی در میان میلیون ها ایرانی رقم زد. اگر دشمنان پیروزِ او به همین شکل به راه خود ادامه دهند، این سفر به معنای پایان نظام پادشاهی در سرزمینی است که برای 2500 سال تحت سیطره پادشاهان بوده است. در پی سفر شاه، میلیون ها ایرانی به خیابان ها آمدند و به آوازخوانی و پایکوبی می پردازند و پیروزی در جنگ خونینِ یکساله علیه مردی که از سال 1320 بر کشورشان حکومت می کرد را به یکدیگر تبریک می گویند. آنها فریاد می زدند «شاه برای همیشه رفت» رانندگان خودروها هم به طور مرتب بوق می زنند و چراغ های جلوی خود را روشن و خاموش می کنند. عابران پیاده نیز تصاویری از آیت الله خمینی یعنی همان رهبر مسلمانی که با نهضت سیاسی و مذهبی خود باعث خروج شاه از کشور شد را در دست تکان می دهند.
پادشاه 59 ساله ایران خودش هدایت هواپیمای بوئینگ 727 را بر عهده داشت و با عبور از آسمان تهران به سمت شهر آسوان در جنوب مصر پرواز کرد. طبق تصاویر دریافتی، او پس از فرود در مصر، مورد استقبال گروه کوچکی قرار گرفت که قرار است او را به دیدن انور سادات رئیس جمهور مصر ببرد. گفته می شود شاه ایران پس از مصر به آمریکا خواهد رفت.
فعلا خبرگزاری های منطقه خبری در این باره مخابره نکرده اند. فقط خبرگزاری روسی تاس در گزارشی در این باره گفته است شاه ایران مانند یک فراری از کشور خارج شد؛ بدون بدرقه باشکوه و بدون اسکورت افتخاری.
محمدرضا پهلوی که خودش را شاه شاهان، قبله عالم و سایه خداوند می نامید، اوضاع سیاسی بی ثباتی را برای کشورش و رویاهای متلاشی شده ای را برای سلسله خود به جا گذاشت.
خبر خروج شاه از کشور در سراسر پایتخت پیچید. با فراگیر شدن خبر سفر او به مصر، مجسمه های او به سرعت در نقاط مختلف تهران به زمین انداخته شد و برخی ایرانی ها حتی تصاویرش را از داخل اسکناس های خود پاره کردند. یک دانشجوی ایرانی در مصاحبه با خبرنگار ما ابراز امیداواری کرد که دولت بعدی ایران بتواند شاه را برای محاکمه به کشور بازگرداند. یک دختر کوچک هم گفت ما زمانی خوشحال می شویم که خبر مرگ شاه را بشنویم.
آیت الله خمینیِ 78 ساله که از 14 مهر در خانه کوچکی در حومه پاریس زندگی می کند عصر سه شنبه پس از اعلام خبر خروج شاه از ایران در جمع طرفداران خود که به دور او حلقه زده بودند، حاضر شد. گفته می شود او پیامی را خطاب به مردم ایران آماده کرده است.»
ویلیام شوکراس نویسنده و مفسر بریتانیایی در کتاب آخرین سفر شاه نوشت: کارتر در دفتر خاطراتش در 20 ژانویه 1978 (30 دی 1356) جمله ای افزود که برای شخصی که اخیرا شاه را ستایش کرده بود، عجیب است. «عقیده دارم که اگر بوی گند شاه در کشور ما به مشام برسد، نه برای ما خوب است و نه برای خود او.»
از فرار تا مرگ شاه
علت انتخاب مصر به عنوان مقصد اول و آخر شاه در دوران آوارگی به تاریخچه روابط خانوادگی پهلوی ها با خاندان سلطنتی مصر باز می گشت. محمدرضا پهلوی همسری مصری (فوزیه دختر ملک فواد) داشت که در انتخاب این مقصد بی تأثیر نبود.
شاه و همراهانش در هتل اُبروی که در جزیره ای میان رود نیل بنا شده، اقامت کردند. آنها پنج روز در اسوان بسر بردند و ملاقات کنندگان زیادی نداشتند. در این مدت یکی از اشخاصی که تلفنی تماس گرفت کنستانتین، پادشاه سابق یونان بود همچنین ژرژ فلاندرن پزشک فرانسوی که از پنج سال پیش سرطان شاه را معالجه می کرد با او دیدار کرد اما حتی خود شاه وسعت بیماری اش را نفهمیده بود.
چند ساعت قبل از عزیمت شاه و همراهانش به آمریکا، سفیر مراکش در مصر به دیدار او رفت و دعوت ملک حسن دوم پادشاه مراکش را به محمدرضا پهلوی ابلاغ کرد و اینگونه مقصد دوم شاه مشخص شد.
شاه به دعوت پادشاه مراکش به آن کشور رفت ولی در "رباط" تشریفات رسمی از وی به عمل نیامد. شاه پس از دیداری با ملک حسن، در کاخ "جنان الکبیر" اقامت کرد. شاه 67 روز در این کاخ ماند.
در مدت زمان دو ماهه اقامت شاه در مراکش، اکثر درباریان و اطرافیان شاه که وی را در خروج از ایران به مصر و از آنجا تا مراکش همراهی کرده بودند، به تدریج رهسپار اروپا و آمریکا شدند. تنها جمعی از خدمه بودند که شاه را هنگام ترک مراکش همراهی کردند. ملک حسن که قصد داشت روابط سیاسی خود را با نظام تازه تأسیس ایران حفظ کند مایل نبود اقامت شاه طولانی شود. محمدرضا پهلوی در شرایطی که نتوانسته بود کشوری را به عنوان پناهگاه بیابد، به پیشنهاد مشترک راکفلر و کیسینجر مجبور شد به باهاما در آمریکای مرکزی برود.
وی با هواپیمای اختصاصی سلطان حسن، صبح روز 10 فروردین 1358 فرودگاه رباط را به مقصد جزایر باهاما ترک کرد. شاه 70 روز در این جزیره به سر برد. در همین مجمع الجزایر بود که شاه توسط پزشکان اعزامی از فرانسه، از سرطان غدد لنفاوی مطلع شد. طبق اسناد منتشر شده از آرشیو ملی بریتانیا، در زمان اقامت شاه در باهاما، انگلستان ماموری سری به باهاما اعزام می کند که به شاه پیام دهند که بریتانیا آمادگی پذیرش وی را ندارد.
شاه و باقی مانده همراهان روز 20 خرداد 1358 با یک هواپیمای کرایه ای از باهاما راهی مکزیک شدند و در یک خانه ویلایی که قبلاً برای اقامت آنان در نظر گرفته شده بود، مستقر شدند. شاه در این مدت از یک تومور سرطانی بدخیم و یرقان شدید رنج می برد. پس از 4 ماه اقامت در مکزیک وی مطلع شد که دولت کارتر با سفر او به آمریکا صرفاً با هدف معالجه بیماری موافقت کرده است. پس در 30 مهر 1358، مکزیکوسیتی را به مقصد بیمارستان نیویورک ترک کرد.
شاه 54 روز در بیمارستان نیویورک بستری شد. در این مدت دو بار تحت عمل جراحی طحال و کیسه صفرا قرار گرفت. کمتر از دو هفته پس از ورود شاه به این بیمارستان، لانه جاسوسی سفارت آمریکا در تهران به تصرف دانشجویان مسلمان پیرو خط امام درآمد و این امر کارتر را نسبت به عدم حضور شاه در آمریکا متقاعد کرد. مکزیک نیز به شاه اطلاع داد که بعد از تصرف سفارت امریکا در تهران، دولت مکزیکوسیتی به خاطر حفظ روابط سیاسی خود با حکومت تهران مایل به میزبانی مجدد شاه نیست.
بدترین لحظه برای شاه و همسرش زمانی بود که در 11 آذر 1358 از بیمارستان نیویورک مرخص شد ولی هنوز مقصدی برای سفر نداشت در نتیجه با یک هواپیمای نیروی هوایی آمریکا به مقصد تگزاس پرواز کردند تا 2 هفته باقی مانده از مهلت روادید خود را در آنجا در داخل آپارتمانی کوچک بگذرانند، اما در حین راه به همراهان آمریکایی خبر رسید که آن آپارتمان هنوز آماده نیست. شاه و همسرش را به مکانی که بعداً معلوم شد، مرکزی برای نگهداری بیماران روانی است، بردند. فرح برای نخستین بار با فریاد به همراهان آمریکایی خود اعتراض کرد و گفت: «آیا ما در اینجا زندانی هستیم؟ آیا کارتر ما را زندانی کرده است؟ ما در این جا دیوانه خواهیم شد؟ باید بیرون برویم و ...»
مقامات آمریکایی با پایان مهلت اقامت شاه در آمریکا به وی اطلاع دادند که به دلیل عواقب ناشی از تصرف سفارت آمریکا در تهران، امکان تمدید روادید وی وجود ندارد و به همین دلیل در پاناما جایی مناسب برای اقامت وی و همسرش در نظر گرفته شده است. شاه که غیر از پذیرفتن، چاره دیگری نداشت به اتفاق همسرش در 24 آذر 1358 با هواپیمای نیروی هوایی آمریکا از فرودگاه تگزاس به پاناما در آمریکای مرکزی برده شدند.
وقتی شاه و فرح در پاناماسیتی از هواپیما خارج می شدند تنها جمعی از سربازان گارد ملی پاناما، افسران امنیتی، دستیاران عُمر توریخوس دیکتاتور پاناما و سفیر آمریکا کسی در فرودگاه نبود. شاه، همسرش و پزشک مخصوص آنها با هلیکوپتر از فرودگاه به یک پایگاه در جزیره ای به نام "کونتا دورا" متعلق به پاناما انتقال داده شدند.
شاه در پاناما با دو دردسر روبه رو بود. اول شدت گرفتن بیماری شاه که وی مایل نبود پزشکان پانامایی بدون اطلاع از ماهیت و عمق بیماری اش معالجات را از صفر شروع کنند و دیگری اطلاعاتی که براساس آن مقامات وزارت خارجه دولت ایران در تماس مداوم با مقامات پانامایی بودند تا بتوانند راهی برای استرداد شاه پیدا کنند. در واقع در پاناما بحث استرداد شاه قوت گرفته بود و کارتر قصد داشت با تحویل شاه بر سر گروگان های آمریکایی چانه زنی کند.
بر اساس کتاب دخترم فرح نوشته فریده دیبا مادر فرح پهلوی، عُمر توریخوس انسان بسیار بی ادبی بود که به هیچ وجه آداب گفت وگوی دیپلماتیک را رعایت نمی کرد. توریخوس شاه را «چوپن» یعنی تفاله می نامید با همه این مشکلات، شاه و همسرش 100 روز در پاناما ماندند و سپس به اصرار همسر رئیس جمهور مصر، روز سوم فروردین 1359 با یک هواپیمای پانامایی رهسپار قاهره شدند.
در 2 تیر 1358 و زمان اقامت شاه در مکزیک، انورسادات از پارلمان مصر تقاضا کرده بود قطعنامه ای تصویب کند و به شاه اجازه دهد تا به عنوان پناهنده سیاسی برای همیشه در مصر بماند. این پیشنهاد سادات با 384 رای موافق در برابر 8 رای مخالف تصویب شد.
شاه روز 8 فروردین 1359 در بیمارستان معادی قاهره تحت عمل جراحی طحال و کبد قرار گرفت. آزمایش های انجام شده بر روی بافت ها نشان می داد سرطان بدخیم تمامی سیستم خون و کبد وی را فرا گرفته است. همه پزشکان سرشناس مصری به رهبری یک متخصص قلب که پزشک شخصی سادات بود، در بیمارستان معادی حضور داشتند. حال عمومی شاه در اقامت دومش در مصر هفته به هفته و ماه به ماه وخیم تر شد تا اینکه چهار ماه پس از سفر دوم خود به مصر در 5 مرداد 1359 درگذشت.
شاه را در مسجد رفاعی قاهره به خاک سپردند. همان مسجدی که جنازه رضا شاه بعد از فوت در آفریقای جنوبی مدتی در این مسجد به خاک سپرده شده بود. ملک فاروق پادشاه اسبق مصر و برادر زن محمدرضا پهلوی نیز در همین مسجد دفن است.
واکنش رهبر انقلاب اسلامی به پایان رژیم پهلوی
پس از خروج شاه از ایران، امام خمینی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی از نوفل لوشاتو به مردم ایران پیام دادند که «فرار محمدرضا پهلوی را که طلیعهء پیروزی ملت و سرلوحهء سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال است به شما ملت فداکار تبریک عرض می کنم. شما ملت شجاع و ثابت قدم به ملتهای مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و استقامت می توان بر مشکلات هر چه باشد غلبه کرد، و به مقصد ـ هر چه دشوار باشد ـ رسید. گر چه این ستمگر با دست آغشته به خون جوانان ما و جیب انباشته از ذخایر ملت از دست ما گریخت ولی به خواست خداوند متعال بزودی به محاکمه کشیده خواهد شد و انتقام مستضعفین از او گرفته خواهد شد؛ لکن قطع دست ستمکار از ادامه ظلم، به دست ستمدیدگان، فوری است. او رفت و به هم پیمان خود، اسرائیل ـ دشمن سرسخت اسلام و مسلمین ـ پیوست و جرایم و آشفتگیهایی را به جای گذاشت که ترمیم آن جز به تأیید خداوند متعال و همت همهء طبقات ملت و فداکاری اقشار کاردان و روشنفکر میسر نخواهد شد. اکنون در این طلوع فجر سعادت و پیروزی توجه عموم را به مطالبی جلب می کنم:
اول ـ بر جوانان غیور در سراسر کشور لازم است، برای حفظ نظم، با آن دسته از قوای انتظامی که اکنون به آغوش ملت بازگشته اند با تمام نیرو همکاری کنند و با کمال قدرت و جدیت نگذارند که بدخواهان و منحرفین آشوب و ناامنی ایجاد نمایند.
دوم ـ به تظاهرات و شعارهای پرشور علیه رژیم سلطنتی و دولت غاصب ادامه دهند؛ و اگر منحرفین و مخالفین اسلام بخواهند اخلالی به وجود آورند و نظم را به هم زنند، از آنان جداً جلوگیری کنند. باید ملت بداند که هر انحرافی و هر شعاری که مخالف مسیر ملت است به دست عمال شاه مخلوع و عمال اجانب تحقق می یابد. من از جمیع اشخاصی که انحرافی داشته اند و یا گرایش به بعضی از مکتبهای انحرافی داشته اند تقاضا دارم که به آغوش اسلام، که ضامن سعادت آنان است، برگردند که ما آنان را برادرانه می پذیریم. در این موقع حساس که کشور جنگ زدهء ما بیش از هر زمانی به اتحاد و اتفاق احتیاج دارد باید سعی شود که از هر اختلافی احتراز شود.
سوم ـ دولت موقت برای تهیهء مقدمات انتخابات مجلس مؤسسان بزودی معرفی می شود و به کار مشغول خواهد شد. وزارتخانه ها موظفند که آنان را پذیرفته و با آنان همکاری صمیمانه کنند. اینجانب به صلاح وزرای غیرقانونی می دانم که برکناری خود را اعلام کنند و خود را در مسیر ملت قرار دهند.
چهارم ـ به جمیع نیروهای انتظامی و زمینی و هوایی و دریایی و صاحب منصبان و درجه داران ارتش و ژاندارمری و غیر آنان توصیه می کنم که دست از حمایت محمدرضا پهلوی ـ که مخلوع است و به کشور برنمی گردد و در خارج نیز با نفرت مردم مواجه است ـ بردارند و به ملت بپیوندند؛ که صلاح دنیا و دین آنان در آن است.
اینجانب از همهء طبقات خصوصاً حضرات علمای اعلام در این مواقع حساس تشکر می کنم، و سلامت و سعادت همگان را از خداوند متعال خواستارم؛ و وحدت کلمه را برای همیشه، خصوصاً تا برانداختن رژیم شاهنشاهی و استقرار حکومت جمهوری اسلام، امیدوارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
رهبر فقید انقلاب اسلامی همچنین در پیامی خطاب به 500 رادیو و تلویزیونها و خبرگزاری و روزنامه مستقر در نوفل لوشاتو گفتند: «خروج شاه از ایران اولین مرحلهء پایان یافتن سلطهء جنایت بار پنجاه سالهء رژیم پهلوی می باشد، که به دنبال مبارزات قهرمانانهء ملت ایران صورت گرفته است. من این پیروزی مرحله ای را به ملت تبریک می گویم و بیانیه ای خطاب به ملت صادر خواهم کرد. ما بزودی دولت موقت انتقالی را برای اجرای انتخابات مجلس مؤسسان و تصویب قانون اساسی جدید معرفی می کنیم. بازگشت من به ایران در اولین فرصت مناسب انجام خواهد شد.»
امام خمینی (ره) همچنین با چند رادیو و تلویزیون و خبرگزاری خارجی در نوفل لوشاتو گفت و گو کردند.
ایشان در پاسخ به این پرسش که اولین قدم سیاسی حضرت آیت الله بعد از خروج شاه چیست؟ گفتند: «خروج شاه اولین مرحلهء پیروزی ملت ماست، و ما مشکلات زیادی در پیش داریم؛ و ملت ما باید بداند که مجرد رفتن شاه، پیروزی نیست بلکه طلیعهء پیروزی است. و البته این طلیعه را من به ملت ایران تبریک عرض می کنم. و باید توجه داشته باشند که همان طوری که طلیعهء پیروزی است، طلیعهء خلع سلطهء اجانب است؛ و این تبریک، بیشتر از تبریک رفتن شاه است. و ما الآن مسائل بسیار مشکل در پیش داریم و وارث یک مملکت از هم پاشیده ای هستیم که این خرابیها در ظرف پنجاه سال سلطنت پهلوی و بیشتر از سی سال سلطنت محمدرضاخان به وجود آمده است که ما باید برای ترمیم آن با همت جمیع طبقات ملت قیام کنیم.»
امام(ره) ادامه دادند: «اولین قدمی که ما باید برداریم ترمیم این خرابی هایی است که به وسیلهء شاه که از عمال خارجی بود حاصل شده است؛ و این میسّر نیست الاّ به کمک کردن جمیع طبقات. من از جمیع طبقات ملت با کمال تواضع تقاضا دارم که در این مشروع اسلامی و در این مشروع ملی همه با هم کمک کنند، همه دست به دست هم بدهند، اختلافات حزبی و مسلکی را کنار بگذارند، اختلافات قدیمی و جدیدی را کنار بگذارند، اختلافاتی که مربوط به احزاب است کنار بگذارند و همه با هم ـ با صدای واحد، با یَدِ واحد ـ قیام کنند؛ قیام به امر مهمی که نجات دادن کشور است، نجات دادن این کشتی متزلزل است. و من از خدای تبارک و تعالی می خواهم که ملت ما را بیشتر از این هوشیار و بیدار کند.من از ملت می خواهم که خودشان مواظب نظم مملکت باشند، و جوانان غیور ما کنترل شهرستانها و دهات و قرا را به دست گیرند و نگذارند کسانی که آشوب طلبند در این قرا و قصبات و شهرستانها ـ خدای نخواسته ـ دست به خرابکاری بزنند. و من اخطار می کنم به آن اشخاصی که شلوغ می کنند و تبلیغات سوء در این زمینه ها می کنند و می خواهند با فرصت طلبی آشوب به پا کنند و بر ضد ملت ایران یک تبلیغاتی بکنند و بر نفع اشخاص خارج و دولتهای ابرقدرت یک کارهایی بکنند، من اخطار به آنها می کنم که اگر یک همچه کاری بکنند سرنوشت سختی خواهند داشت و مجازات بزرگی خواهند داشت ولی اگر چنانچه توبه کنند، خداوند تبارک و تعالی توبهء همه را قبول می کند؛ و باید اینها برگردند به آغوش ملت و ملت آنها را خواهند پذیرفت.
رهبر فقید انقلاب اسلامی در پاسخ به پرسش دیگری که پرسید آیا حضرت آیت الله تصور نمی فرمایند که اگر با دولت بختیار همکاری نفرمایند احتمال یک دیکتاتوری نظامی و خونریزیهای جدید خواهد بود؟ بیان کردند: «دیکتاتوری نظامی وقتش گذشت. اگر چنانچه کسی دست به دیکتاتوری یا کودتای نظامی بزند خواهد فهمید که موفق به هیچ چیز نخواهد شد و برای خودش و برای کسانی که مربوط به خودش است ذلت بار خواهد آورد. باید همهء اشخاصی که می خواهند در ایران برای منفعت طلبی دست به اعمال ضد مردمی بزنند، باید همه بدانند که وقت اینها گذشته است. ملت ایران دیگر آن ملت سابق نیست و تبلیغات سوء اثر خود را از دست داده است. باید ملت راه خودش را ادامه دهد تا به آنچه که می خواهد برسد و آن قطع دیکتاتوری است و ایجاد یک مملکت آزاد، که همهء طبقات و اقشارش آزاد باشند و یک مملکت مستقل که هیچ قدرتی درآن نتواند دخالت بکند. ان شاءالله در آیندهء بسیار نزدیک این آرزو تحقق پیدامی کند و ما دولت را به همین زودی معرفی خواهیم کرد.»
بنیانگذار جمهوری اسلامی در واکنش به این پرسش که موقعیت و نقش زنان در دولت آیندهء شما چگونه خواهد بود؟ بیان کردند: موقعیت یک انسان صحیح و یک شخصیت آزاد؛ برخلاف این زمانها که بر ما گذشت که نه زنهایمان آزاد بودند و نه مردانمان. ملتی که زن و مردش آزاد نبود و در خفقان بود از زیر این بار بیرون آمدند و از این به بعد زنها و مردها آزادند. ولی اگر چنانچه بخواهند کارهای خلاف عفت بکنند و یا خلاف مصلحت مملکت بکنند، البته از آنها جلوگیری خواهد شد. (صحیفه امام، جلد 5. ص481 تا 487)
انتهای پیام
ایسنا : کشوری که همزمان دو نخست وزیر داشت
