سرویس آموزش های تخصصی برق نیوز: DG (Distributed generation) یا تولید پراکنده در کشور های مختلف تعاریف متفاوتی دارد، اما تولید پراکنده در کشور ما به تولیدات انرژی الکتریکی گفته می شود که در محل مصرف به تولید برق بپردازد و به شبکه توزیع (MV, LV) وصل شود وظرفیتی کمتر از 25 مگاوات داشته باشد. اما مولد مقیاس کوچک به ژنراتور های سنکرون مبتنی بر موتور های گاز سوز و یا توربین های گازی است .تولید مولد مقیاس کوچک در زیر مجموعه تولیدات پراکنده قرار میگیرد. تولید پراکنده منحصر به مولد های مقیاس کوچک نمی شود انرژی خورشیدی، بادی، بیومس و... نیز جزو تولیدات پراکنده به حساب می آیند. احداث نیروگاه های بصورت مولد های مقیاس کوچک و یا همراه با بازیافت حرارت بصورت CHP نیازمند سرمایه گذاری بیشتر برای تامین تجهیزات بازیافت حرارت و اتصال به شبکه و همچنین هزینه های ماهیانه خواهد بود. درآمد حاصل از فروش برق به شبکه در نیروگاه های CHP و مولد های مقیاس کوچک و همچنین صرفه جویی های حاصل از انتخاب تولید پراکنده به جای تامین برق از طریق خرید انشعاب نیز در محاسبات بازگشت سرمایه اولیه نقش موثری خواهند داشت. در ادامه به تفکیک به بررسی هزینه ها و درآمد یک نیروگاه یک مگاواتی CHP می پردازیم. ایتدا به بررسی مقدار سوخت مصرفی نیروگاه و مزایای بازیافت حرارت در صرفه جویی هزینه های تامین گرمایش و سرمایش محل مصرف می پردازیم.
هر 1000 کیلووات برق تولیدی در نیروگاه به 250 تا 350 متر مکعب گاز در ساعت نیاز داردو تنها 30 درصد این مقدار به برق تبدیل می شود و 20 درصد آن به هدر می رود که با استفاده از بازیافت حرارت می توان از هدر رفت سوخت جلوگیری کرد و 15 درصد آنرا مجدد برای تولید انرژی حرارتی بهره برداری کرد. قیمت سوخت برای نیروگاه ها بانرخ 50 ریال به ازای هر مترمکعب ساعت محاسبه می شود. در نظر داشتن اینکه یک نیروگاه 1 مگاواتی گرمایش 150 خانوار را تامین می کند مشخص کننده سطح صرفه جویی در مصرف سوخت و تولید آلاینده و همچنین منجر به کاهش هزینه است.
جدول هزینه های تاسیس یک نیروگاه 1 مگاواتی به صورت زیر است:

با تاسیس نیروگاه تولید پراکنده و تامین انرژی در محل مصرف برای یک واحد با مصرف 1 مگاوات نیازی به خرید انشعاب برق به قیمت 1 میلیارد تومان حذف خواهد شد. همچنین هزینه زمین باتوجه به ابعاد مورد نیاز برای جانمایی تجهیزات و قیمت زمین محل نصب محاسبه شده و همراه با هزینه های احداث لحاظ می شود.
درآمد یک نیروگاه یک مگاواتی
فروش برق با تعرفه مصوب در صورت جلسه شماره 329 برای 4 ماه از سال با تعدیل 15 تا 25% به ازای هر سال به شرح زیر است (نرخ تعدیل از سال اول به بعد لحاظ خواهد شد):
درآمد یک نیروگاه یک مگاواتی در 4 ماه با محاسبه تولید در ماه های گرم (اوج بار) به شرح زیر است: تامین گرمایش و سرمایش با استفاده از بازیافت حرارت نیروگاه های مقیاس کوچک نیز نیاز به سرمایه گذاری و هزینه های ماهیانه را از بین می برد.
طبق قرارداد 310 هیئت تنظیم بازار نیروگاه های زیر 100 مگاوات شامل هیچ گونه پرداخت و دریافت جانبی نبوده و از پرداخت هرگونه کسر درآمد و جرائم مربوط به واحد های نیروگاهی در بازار برق معاف خواهند بود و پرداخت به این نیروگاه ها صرفا بر مبنای میزان انرژی ساعتی تولیدی در چهارماه خواهد بود.